dolus malus

dolus malus
прот. dolus bonus (см. bonus s. 3), обман, хитрость, ухищрение: 1) в обширнейшем смысле называется всякое действие стороны, не соответствующее истине и справедливости (bona fides-aequitas), что особ. иметь место: а) при exceptio doli (generalis), которая покоится на соображении, что предъявление претензии и требование осуществления таковой вопреки существующему возражению - есть действие contra bonam fidem и оправдывает защиту посред. exc. doli (tit. D. 44, 4. cf. I. 2 § 5. - 1. 7 eod.);

b) такой смысл обмана явствует из прибавления к actio de peculio и de in rem verso: "et si quis dolo malo domini captus fraudatusque actor est" (1. 36 D. 15, 1. cf. 1. 21 eod.);

e) в учении о вознаграждении за вред и убытки при обязательных отношениях dolus обозначает прямое, злонамеренное нарушение главного содержания обязательства в противоположность culpa (см. sub fine и 1. с.);

dolus malus, quem semper abesse oportet in iudicio emti, quod bonae f. sit (1. 6 § 9 D. 19, 1);

illud nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur (1. 27 § 3 D. 2. 14. cf. 1. 17 pr. D. 13, 6. 1. 1 § 7 D. 16, 3. 1. 23 D. 50, 17);

cautio, stipulatio: dolum malum abesse afuturumque esse, clausula doli m s. de dolo m. (1. 22. 53. 119. 121 D. 45, 1. 1. 19 D. 46, 7. 1. 19. 22. § 7 D. 46, 8);

d) при всяком имущественном ущербе, вызванном злым намерением (dolus malus) кого-лб., потерпевшему предоставлен был преторским эдиктом общий иск, если нельзя было прибегнуть к другому какому-лб. специальному судебному средству, si alia actio non sit (1. 1 § 4. D. 4, 3. 1. 3 § 1 D. 47, 20);

e) при недозволенных противоправных действиях (вне обязательных отношений), под dolus разумеется положительная воля совершить противозаконное действие, напр. iudex tunc litem suam facere intelligitur, quam dolo malo in fraudem legis sententiam dixerit (1. 15 § 1 D. 5, 1. 1. 7 D. 2, 1. § 4 eod.), (1. 1-3 D. 2, 10), (1. 1 pr. 1 3 D. 11, 3), (1. 12. 26 § 1D. 9, 4), (I. 131. 150. 157 § 1 D. 50, 17. cf. 1. 36 § 3 D. 5, 3. 1. 52 D. 6, 1. 1. 1 § 7 D. 43, 3);

eum, qui dolo m fecerit, quominus possit restituere, perinde habendum, ac si posset (1. 15 § 10 D. 43, 24. cf. 1. 68 D. 6, 1. 1. 25 § 1 D. 24, 3), (1. 167 § 1. D. 50, 17), (1. 55 eod.), (1. 7 pr. D. 48, 8); (1. 22 pr. D. 48. 10); (1. 3 § 1 D. 47, 10);

impuberem furtum facere posse, si iam doli capax sit (1. 23 pr. D. 47, 2), (Gai. III. 211).

2) в строгом смысле слова обман имеет место тогда, когда одна сторона, желая склонить другую к принятию обязательства, употребила ко вреду последней нарочно такие ухищрения, без которых другая сторона не заключила бы договора. Сюда относятся actio doli (tit. D. 4, 3 C. 2, 21), exceptio doli (specialis). Такой обман служит основанием недействительности договора (1. 7 § 9 D. 2, 14. § 10 eod. - "inest dolo et fraus". 1. 1 § 2 D. 4, 3. 1. 3. D. 17, 2. 1. 43 § 2 D. 18, 1. 1. 13 § 4 D. 19, 1. 1. 36 D. 45, 1. § 1 J. 4, 13).

Латинско-русский словарь к источникам римского права. Изд. 2-е, дополненное. - Варшава, Типография К. Ковалевского. . 1896.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Полезное


Смотреть что такое "dolus malus" в других словарях:

  • dolus malus —    bad deceit ; fraud; evil intent.    ♦ dolus bonus, good or permissible deceit …   Dictionary of difficult words

  • dolus bonus, dolus malus — /dowlas bownas/dowlas maelas/ In a wide sense, the Roman law distinguishes between good, or rather permissible dolus and bad or fraudulent dolus. The former is justifiable or allowable deceit; it is that which a man may employ in self defense… …   Black's law dictionary

  • dolus bonus, dolus malus — /dowlas bownas/dowlas maelas/ In a wide sense, the Roman law distinguishes between good, or rather permissible dolus and bad or fraudulent dolus. The former is justifiable or allowable deceit; it is that which a man may employ in self defense… …   Black's law dictionary

  • Dolus malus — Actual fraud arising from facts and circumstances of imposition …   Ballentine's law dictionary

  • dolus malus — ˈmäləs, ˈmāl noun Etymology: Latin, bad deceit Roman, civil, & Scots law : fraud and misrepresentation that is actionable and punishable or is ground for rescinding the transaction resulting from it …   Useful english dictionary

  • dolus — dȏlus m DEFINICIJA zamka, lukavština, prijevara; zla namjera, umišljaj, zlodjelo, zločin SINTAGMA dolus malus (izg. dȍlus mȁlus) trg. pravn. svjesno izazivanje zablude kod druge stranke (ili održavanje u zabludi) s namjerom da se time dovede do… …   Hrvatski jezični portal

  • Dolus — (lat.), diejenige Richtung des Willens, vermöge deren Jemand eine Rechtsverletzung mit dem Bewußtsein der Rechtswidrigkeit derselben begeht. Durch diese positive Richtung auf die Rechtsverletzung unterscheidet sich der D. von der Culpa (s.d.),… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Dolus — Dolus, lat., schlechte Absicht. Im Criminalrecht der Entschluß zur Begehung einer als strafbar erkannten Handlung; im Civilrecht die rechtswidrige, den andern benachtheiligende Täuschung. Im Gegensatz zu diesem d. malus nennt man d. bonus im… …   Herders Conversations-Lexikon

  • dolus — /dowlas/ In the civil law, guile; deceitfulness; malicious fraud. A fraudulent address or trick used to deceive some one; a fraud. Any subtle contrivance by words or acts with a design to circumvent. Such acts or omissions as operate as a… …   Black's law dictionary

  • dolus — /dowlas/ In the civil law, guile; deceitfulness; malicious fraud. A fraudulent address or trick used to deceive some one; a fraud. Any subtle contrivance by words or acts with a design to circumvent. Such acts or omissions as operate as a… …   Black's law dictionary

  • ХИТРОСТЬ, КОВАРСТВО — •Dolus, слово это, встречающееся и в греческом и в осском языках, в латинском vox média и поэтому до 5 в. по основании Рима соединяется с эпитетами bonus и malus. Начиная с этого времени оно употребляется в смысле хитрости, коварства,… …   Реальный словарь классических древностей


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»